Co to jest kastracja kota ?
To trwałe, chirurgiczne usunięcie gonad (jajników/jąder).
Przeprowadzenie zabiegu sprawia, że kot staje się bezpłodny (niezdolny do rozmnażania)
oraz eliminuje ryzyko związane z zaburzeniami hormonów płciowych.
Zalety kastracji :
- szczególnie wskazana u zwierząt chorujących m.in. na padaczkę lub cukrzycę. U pacjenta niekastrowanego trudniej ustabilizować leczenie i dobrać skuteczne dawki leków. W przypadku schorzeń dermatologicznych zależnych od hormonów płciowych, kastracja jest podstawą leczenia.
-U kotek: zahamowanie objawów i występowania rui, brak schorzeń narządów rodnych (cysty, nowotwory, torbiele, ropomacicze itp.), obniżone ryzyko wystąpienia nowotworów listwy mlecznej, eliminacja problemów z niechcianą ciążą lub ciążą patologiczną i innych związanych z rozrodem.
- U kocurów: modyfikacja zachowań wynikających z za wysokiego poziomu testosteronu (m.in. agresja), testosteron wpływa też na intensywny zapach moczu i odruch znaczenia terenu (UWAGA – jeśli kot zaczął już znaczyć teren, kastracja może już tego nawyku nie wyeliminować, dlatego wskazana jest wczesna kastracja, zanim kocur się tego nauczy).
-Kastracja w znaczący sposób wydłuża życie zwierzęcia. Przeciwnicy tego zabiegu używają argumentu, że zwierzęta kastrowane umierają z powodu nowotworów, czy niewydolności niektórych narządów (u kotów dotyczy to często nerek). Jest w tym ziarno prawdy, bo takie koty po prostu DOŻYWAJĄ wieku, w jakim te choroby występują. W przeciwnym razie mógłby już dawno nie żyć z innych powodów. Przyjmuje się, że kastrowane kocury żyją średnio dwukrotnie dłużej niż niekastrowane, a w przypadku kotek jest to dłużej o jedna trzecią.
Wady kastracji :
- Predyspozycje do otyłości – sama kastracja nie spowoduje, że kot będzie otyły, ale może zwiększać szanse na odkładanie się tkanki tłuszczowej. Właściwa dieta i kontrola ilości zjadanego pokarmu połączone z odpowiednią ilością ruchu pozwala na zapobieganie nadwadze u kotów po zabiegu kastracji. Tendencje do odkładania się tkanki tłuszczowej są mniejsze u kotów poddanych tzw. wczesnej kastracji.
-Predyspozycje do chorób dróg moczowych – po kastracji kot może być nieco mniej aktywny, przez co rzadziej będzie chodził do miski z wodą i do kuwety. Rzadsze oddawanie moczu sprzyja tworzeniu się kryształów moczowych, z których po dłuższym czasie tworzą się kamienie. Odpowiednie karmienie i dbanie, by kot więcej pił może zmniejszyć ryzyko kamicy. Zaleca się też regularne kontrole stanu dróg moczowych, bo wczesne wykrycie sprawia, że leczenie jest mniej inwazyjne.
WCZESNA KASTRACJA
Wczesna kastracja wykonywana jest przed dojrzałością płciową i można ją wykonać od 7 tygodnia życia do 5 miesiąca. Kiedyś zalecano wiek około 6 miesięcy na przeprowadzenie zabiegu, jednak nie było jasne dlaczego. Nie ma żadnych wskazań medycznych dla właśnie takiego wieku. Prawdopodobnie przyczyną był brak danych dla zabiegów przeprowadzonych wcześniej. Jednak od ponad kilkunastu lat dysponujemy informacjami na ten temat i jasno wynika, że wcześniejszy zabieg nie tylko jest bezpieczny, ale wręcz niesie więcej korzyści zdrowotnych dla kota.
Zalety wczesnej kastracji:
- Łatwiejsze przeprowadzenie zabiegu, ponieważ nieaktywne narządy rozrodcze są słabiej ukrwione i ryzyko krwawień jest mniejsze i mniej jest ewentualnych komplikacji.
- Skrócona rekonwalescencja – młodsze koty mają szybszy metabolizm i szybciej goją się rany po kastracji. Maluchy łatwiej też przyzwyczajają się do ubranka pooperacyjnego w przypadku kotek.
- Dużo mniejsze ryzyko nowotworów listwy mlecznej – u kotek kastrowanych po 6 miesiącu szanse na raka sutka to ok. 14%, u kotek wcześnie kastrowanych tylko 9%
- Zapobieganie niechcianej ciąży – zdarzają się kotki, które dojrzewają już w 5 miesiącu i mogą zajść w ciążę. Jeśli będą wykastrowane wcześniej – takiej sytuacji nie będzie. Jeśli wykastruje się dojrzałego płciowo kocura – jeszcze przez miesiąc może on skutecznie zapłodnić kotkę mimo braku jąder. Przy kastracji przed okresem dojrzewania – nie ma takiej możliwości.
- Słabiej wyrażone negatywne skutki kastracji – koty po wczesnej kastracji nie mają takiej tendencji do otyłości jak u kotów kastrowanych w 6 miesiącu lub później.
- Zapobieganie znaczeniu moczem – koty, które dojrzały płciowo i zaczęły znaczyć teren nie zawsze przestają to robić po zabiegu. Natomiast kocięta kastrowane wcześnie zazwyczaj nawet nie zaczynają mieć takich odruchów.
Obawy dotyczące wczesnej kastracji – fakty i mity
- Zaburzenia wzrostu kości – mogą występować u psów, ale u kotów nie wykazano problemów o takim nasileniu. Co prawda badania wykazały, że chrząstki nasadowe mogą kostnieć nieco później, ale nie wpływa to znacząco na wzrost kości.
- Większe predyspozycje do złamań przynasadowych kości udowych u kocurów – czasami zdarza się, że w wieku 5-24 miesięcy mogą zdarzać się spontaniczne złamania kości udowej. Były podejrzenia, że takie zjawisko nasili się po wczesnej kastracji. Badania nie wykazały jednak, żeby u kotów po wczesnej kastracji ryzyko było większe niż u kotów kastrowanych w późniejszym czasie. Zatem czas przeprowadzenia zabiegu nie ma tutaj wpływu na złamania. .
- Zapalenie zewnętrznych narządów płciowych – wskutek wczesnej kastracji nie dochodzi do tak silnego rozwoju narządów płciowych, jak u kotów kastrowanych po osiągnięciu dojrzałości. Mimo to badania wykazały, że nie ma z tego powodu częstszych problemów z chorobami tych narządów.
- Niedrożność cewki moczowej kocurów – było podejrzenie, że wczesna kastracja może skutkować zwężeniem cewki moczowej, a przez to zwiększać ryzyko zatkania. Jednak w badaniach porównano średnicę cewki u kotów kastrowanych w różnym wieku i kotów niekastrowanych. Średnica cewki moczowej była podobnych rozmiarów we wszystkich grupach.
- Obniżona odporność – wczesne przeprowadzenie zabiegu kastracji okazało się nie mieć wpływu na sprawność układu odpornościowego kociąt i zachorowalność na choroby zakaźne. Jednak mimo to zaleca się wykonać minimum jedno szczepienie przed wczesną kastracją.
- „Niedojrzałe” usposobienie kotów po wczesnej kastracji – mimo przekonania, że koty, które nie dojrzały płciowo przed kastracją, będą „wiecznymi kociakami”, w badaniach okazało się, że uczą się one tak samo szybko jak pozostałe. A więc ich rozwój psychiczny wcale nie zatrzymuje się po zabiegu.
Podsumowanie
Zabieg kastracji, wykonywany w znieczuleniu ogólnym jest obarczony pewnym ryzykiem, jak każda procedura chirurgiczna. Można jednak to ryzyko minimalizować również w przypadku wczesnej kastracji poprzez właściwe postępowanie zarówno przed, jak i po zabiegu. Korzyści kastracji dotyczą nie tylko aspektów zdrowotnych, ale także kotów w ujęciu całej populacji (nadmierne rozmnażanie, ryzyko chorób itp.). Niepożądane efekty kastracji można łatwo zmniejszyć poprze właściwe żywienie i profilaktykę.
Zalecana od pewnego czasu wczesna kastracja wciąż bywa kwestionowana, ale wszelkie obawy nie mają uzasadnienia medycznego. Jest wręcz znacznie więcej korzyści prozdrowotnych dla kotów kastrowanych w bardzo młodym wieku.
Hodowca, opiekun, właściciel, który troszczy się o zdrowie kotów, nie powinien mieć oporów prze wykonaniem zabiegu w wieku 3- 5 miesięcy. Nie tylko chroni przez to swojego pupila przed niechcianą ciążą, ale także zwiększa jego szanse na dłuższe i zdrowsze życie
za powyższy artykuł dziękuje lek. wet. Karolina Kijek.